নতুন আৰু পুৰণি অট্টালিকা , কিছুমান মাত্ৰ ছয় মাহ আগতে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল, বিচ্ছিন্ন হৈ পৰিছিল । আনবোৰ কংক্ৰিট পেনকেকৰ দৰে সমতল হৈ পৰিছিল,এসময়ত তেওঁলোকে যিবোৰ এপাৰ্টমেণ্টৰ বাবে ইমান দীঘলীয়া সময় অতিবাহিত কৰিছিল, সজোৱা আৰু আৰামদায়ক কৰি তুলিছিল, তুৰ্কীত এক প্ৰচণ্ড ভূমিকম্পৰ পিছত এতিয়া ধ্বংসস্তূপত পৰিণত হৈছে সকলোবোৰ ।
সোমবাৰে হোৱা ৭.৮ প্ৰাবল্যৰ কম্পন আৰু নিৰন্তৰ আফটাৰশ্বকৰ পৰা ক্ষতিৰ সম্পূৰ্ণ পৰিমাণ অজ্ঞাত, যিয়ে তুৰস্ক আৰু চিৰিয়াত বিপৰ্যয় সৃষ্টি কৰে , যাৰ ফলত ২৪,০০০ ৰো অধিক লোকৰ মৃত্যু হয় । তুৰ্কীৰ মৃত্যুৰ সংখ্যা প্ৰতিদিনে বৃদ্ধি পায় । সমান্তৰালভাৱে, কিয় ? একাধিক ত্ৰুটি ৰেখা আৰু ডাঙৰ জোকাৰণিৰ ইতিহাস থকা এখন দেশত , নিৰ্মাণৰ মানদণ্ড ইমানেই দুৰ্বল যে, অট্টালিকাবোৰ কাগজৰ দৰে ভাগি পৰে তাক লৈ ক্ৰোধ হৈছে সাধাৰণলোকৰ লগতে বিজ্ঞজনো । বিশেষজ্ঞসকলে কৈছে যে, তুৰ্কীত এনে ধৰণৰ দুৰ্যোগ প্ৰতিহত কৰাৰ বাবে নিয়মাৱলী আছে ।
কিন্তু সেইবোৰ কেৱল নিৰ্মাণ কোম্পানীবোৰৰ দ্বাৰা হে প্ৰয়োগ কৰা হয় , যাৰ ভিতৰত সৰ্ববৃহৎটো প্ৰায়ে ৰাষ্ট্ৰপতি ৰিচেপ তাইপ এৰ্দোগানৰ ওচৰত থাকে । বিষয়াসকলে কৈছে যে, তুৰস্কত ১২,১৪১ টা অট্টালিকা ধ্বংস বা গুৰুতৰভাৱে ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল ।
যিহেতু ভূমিকম্পটো ইমান ডাঙৰ আছিল, ক্ষতি হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছিল, কিন্তু আপুনি এতিয়া যি ধৰণৰ ক্ষতি দেখিছে সেয়া নহয় , ইস্তাম্বুলস্থিত বোগাজিচি বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধ্যাপক মুস্তাফা এৰ্ডিকে কয় । “আনকি এটা অট্টালিকা খহি পৰিলেও, অনুসন্ধানকাৰীসকলে তেওঁলোকক উদ্ধাৰ নকৰালৈকে মানুহে সাধাৰণতে লুকাই থাকিব পাৰে, তেওঁ কয়” । কিন্তু এইবাৰ, তেওঁ লগতে কয়, অট্টালিকাবোৰ “পেনকেক খহি পৰা”ৰ সন্মুখীন হৈছে,তুৰ্কী ভূমিকম্প ফাউণ্ডেশ্যনৰ অংশ এৰ্ডিকে কয়, “মজিয়াবোৰ ইজনে সিজনৰ ওপৰত জমা হৈ আছে, যাৰ অৰ্থ হৈছে জীৱিত পোৱাৰ সম্ভাৱনা ক্ষীণ ।
নিম্ন মানদণ্ডৰ চিমেণ্ট -তেন্তে অট্টালিকাবোৰ কিয় বাগৰি পৰিল ? ইস্তাম্বুল কাৰিকৰী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰামৰ্শদাতা জিহনি টেকিনৰ মতে , কাৰণবোৰ সাধাৰণতে কংক্ৰিটৰ নিম্ন মানদণ্ডৰ সৈতে সম্পৰ্কিত , যাক কেতিয়াবা অত্যাধিক পানী আৰু নুৰি আৰু অতি কম কংক্ৰিটৰ সৈতে মিহলোৱা হয় । অন্যান্য কাৰণবোৰৰ ভিতৰত আছে স্তম্ভবোৰ সমৰ্থন কৰিবলৈ অত্যাধিক পাতল ষ্টীল ৰড , যি ভৱনটোৰ শক্তি সীমিত কৰে । অভিযন্তাজনে কয়,কিন্তু টেকিনে অভিযন্তা আৰু স্থাপত্যবিদসকলৰ নিম্ন মানদণ্ডৰ শিক্ষাক দোষাৰোপ কৰিছিল ; যদিও সমগ্ৰ তুৰ্কীত ব্যক্তিগত বিশ্ববিদ্যালয় সমূহ দেখা গৈছিল ।
তুৰ্কীৰ বিষয়াসকলেও নিয়মাৱলী শিথিল কৰি জুৱা খেলিছে । ১৯৯৯ চনত উত্তৰ-পশ্চিম তুৰ্কীত হোৱা কম্পনৰ পিছত কেলিফৰ্ণিয়াৰ ওপৰত আধাৰিত নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰত তুৰ্কীৰ নিয়ম নিয়মীয়াকৈ সংশোধন কৰা হৈছে । অন্তিম সংশোধনটো ২০১৮ চনত আহিছিল,ইস্তাম্বুলৰ স্থ্যাপত্যবিদ আইকুট কোকচালে কয়, “কাগজৰ মানদণ্ডক সন্মান জনোৱা হয় , সেইবোৰ পৰীক্ষা কৰাৰ দায়িত্বত থকা ব্যক্তিগত কোম্পানীবোৰক চুক্তি অৰ্পণ কৰা হয় ।
“কিন্তু এই চুক্তিসমূহৰ তদাৰক শিথিল , তেওঁ লগতে কয়, নিৰ্মাতাসকলক নিয়মবোৰ অনুসৰণ কৰাত অধিক অনুমতি প্ৰদান কৰে । অৱহেলা, লোভৰ ওপৰত ক্ৰোধ -গধুৰ আমোলাতান্ত্ৰিক প্ৰক্ৰিয়াবোৰে কিবা ভুল হ’লে বা কোন দায়বদ্ধ তাক হ্ৰাস কৰে , এৰ্ডিকে কয় “পদক্ষেপ আৰু স্বাক্ষৰকাৰীসকল ইমান বেছি যে শেষত , কোন দায়ী তাক চিনাক্ত কৰা কঠিন এই সমস্যাটো সমাধান কৰিবলৈ, তেওঁ সকলো অভিনেতাৰ ওপৰত অসদাচৰণৰ বিৰুদ্ধে বীমা আৰোপ কৰাৰ পৰামৰ্শ দিয়ে যি দোষী ঠিকাদাৰৰ দ্বাৰা ভুক্তভোগীসকলক ক্ষতিপূৰণৰ নিশ্চয়তা দিয়ে তেওঁ কয়, “পৃথিৱীৰ আন ঠাইত এনেদৰেই আছে আৰু তুৰ্কীত হ’ব লাগে।”কিছুমান ঠিকাদাৰে দেখুওৱা স্পষ্ট অৱহেলা আৰু লোভে ক্ৰোধৰ সৃষ্টি কৰিছে, বিশেষকৈ যোৱা ২০ বছৰৰ ভিতৰত নিৰ্মাণ কৰা বিলাসী ফ্লেটবোৰ তাচৰ পেকেটৰ দৰে ভাঙি পৰাৰ পিছত বহুতে আশা কৰে যে, এই ভূমিকম্পই অৱশেষত উন্নত নিৰীক্ষণলৈ লৈ যাব ।
প্ৰথম আইনী অভিযোগ শুকুৰবাৰে দক্ষিণ-পূব প্ৰদেশ দিয়াৰবাৰ্কত কৰা হৈছিল আৰু আনসকলে অনুসৰণ কৰিছে । এৰ্দোগানৰ পুনৰ নিৰ্মাণৰ প্ৰতিজ্ঞা ২০০২ চনত তেওঁৰ ন্যায় আৰু উন্নয়ন দল শাসনলৈ অহাৰ পিছত এৰ্দোগানে নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰত যি গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিছে সেয়া বিশেষভাৱে বৃদ্ধি পাইছে । নিৰ্মাণৰ বৃদ্ধিয়ে তেওঁৰ শাসনৰ আৰম্ভণিৰ বছৰবোৰত এৰ্দোগানৰ অধীনত যথেষ্ট অৰ্থনৈতিক বিকাশ কমালে ।
চৰকাৰী পৰিসংখ্যাই দেখুৱাইছে যে, ৰিয়েল ইষ্টেট খণ্ডত কাম কৰা কোম্পানীৰ সংখ্যা ১০ বছৰত ৪৩ শতাংশ বৃদ্ধি হৈছে, ২০২০ চনত কৰোনাভাইৰাছ মহামাৰীৰ আগতে ১২৭,০০০ ত উপনীত হৈছে । এৰ্দোগানে এবছৰৰ ভিতৰত প্ৰভাৱিত এলেকাটো পুনৰ নিৰ্মাণ কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়াৰ সৈতে , ৰিয়েল ইষ্টেটৰ উন্মাদনা হ্ৰাস হোৱাৰ সম্ভাৱনা নাই । বহুতে ইস্তাম্বুলৰ উচ্চ অট্টালিকাসমূহৰ দ্বাৰা উদ্ভৱ হোৱা বিপদশংকাৰ বিষয়ে অনুমান কৰে, যিয়ে নিজৰ নিষ্ক্ৰিয় জোকাৰণিৰ আশংকা কৰিছে ।
কিন্তু এৰ্ডিকৰ বাবে, মুখ্য চিন্তা হৈছে “সৰু কোম্পানী বা আনকি পৰিয়ালবোৰে নিজে নিৰ্মাণ কৰা ছয়, সাত আৰু আঠ মহলা থকা অট্টালিকা”।তেওঁ কেৱল শিথিল নিৰ্মাণ সুৰক্ষাৰ প্ৰতি ভয় কৰা নহয় । সোমবাৰৰ পৰা, তেওঁ বিকাশকসকলৰ পৰা কেতিয়াও শেষ নোহোৱা ফোন পাইছে আৰু তেওঁক তেওঁলোকৰ টাৱাৰবোৰ জৰুৰীভাৱে মূল্যাঙ্কন কৰিবলৈ কৈছে ।