হস্ততাঁত খণ্ড ভাৰতীয় সাংস্কৃতিক পৰম্পৰাৰ অন্যতম প্ৰধান প্ৰতীক। ই জীৱিকাৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ উৎস। বিশেষকৈ এই খণ্ডটোত জড়িত মহিলাৰে প্ৰায় ৭০ শতাংশ শিপিনী বা সহযোগী শ্ৰমিক গঠন কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে।
অসমৰ হস্ততাঁত শিল্প ৰাজ্যখনৰ পুৰুষাণুক্ৰমিক ঐতিহ্যৰ ধ্বজাবাহক। বয়নশিল্পৰ সুপ্ৰাচীন ঐতিহ্যক অসমীয়া শিপিনীয়ে আজিও জীয়াই ৰাখিছে। হস্ততাঁত খণ্ডই ২৫ লাখৰো অধিক শিপিনী আৰু সহযোগী কৰ্মীক নিয়োজন প্ৰদান কৰে। নিয়োগৰ সুবিধাৰ ক্ষেত্ৰত কৃষিখণ্ডৰ পিছতেই ই দ্বিতীয় স্থানত আছে।
জাতিৰ পিতা মহাত্মা গান্ধীয়ে অসম ভ্ৰমণলৈ আহি অসমীয়া শিপিনীৰ তাঁতশালৰ নিপুণ হাতৰ ফুল তোলা দেখি আচৰিত হৈ কৈছিল- অসমৰ শিপিনীয়ে তাঁতশালত সপোন ৰচে।
হস্ততাঁত শিল্পক সন্মান জনোৱাৰ অৰ্থে আৰু ভাৰতৰ আৰ্থ-সামাজিক বিকাশত তেওঁলোকৰ অৱদানক স্বীকৃতি দিবলৈ ৰাষ্ট্ৰীয় হস্ততাঁত দিৱস পালন কৰা হয়। ভাৰত চৰকাৰে স্বদেশী আন্দোলনৰ ১০০ তম বাৰ্ষিকী উপলক্ষে ৭ আগষ্টক ৰাষ্ট্ৰীয় হস্ততাঁত দিৱস হিচাপে ঘোষণা কৰিছিল।
২০১৫ চনত প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰীয় হস্ততাঁত দিৱস প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে চেন্নাইত আয়োজন কৰিছিল। সংশ্লেষিত কাপোৰে বস্ত্ৰ উদ্যোগ দখল কৰাৰ সময়ত ভাৰতীয় হস্ততাঁতৰ সমৃদ্ধ ইতিহাসৰ বিষয়ে মানুহক সজাগ কৰাটোৱেই এই দিনটোৰ মূল লক্ষ্য।
যোৱা বছৰ, কৰ’না ভাইৰাছে দেশৰ অৰ্থনীতিত ব্যাঘাত জন্মাবলৈ আৰম্ভ কৰাৰ পিছত প্ৰধানমন্ত্ৰী মোডীয়ে শিপিনীসকলক সহায় কৰিবলৈ কেইবাটাও অভিযান আৰম্ভ কৰিছিল। বিশ্বব্যাপী বস্ত্ৰ বজাৰত দেশৰ অৱস্থান দৃঢ় কৰিবলৈ ‘আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত’, ‘স্থানীয়ৰ বাবে কণ্ঠস্বৰ’ অভিযান আৰু ‘মেক ইন ইণ্ডিয়া’ৰ দৰে কেইবাটাও কাৰ্যসূচী আৰম্ভ কৰা হৈছিল।
আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাটো হ’ল, হস্ততাঁতবোৰ পৰিৱেশ অনুকূল আৰু জীৱিকা নিৰ্বাহ কৰাৰ এক কাৰ্যকৰী উপায়। হস্ততাঁত খণ্ডই ৪.৩৩ নিযুত লোকক চাকৰি প্ৰদান কৰে আৰু এই খণ্ড গ্ৰাম্য ভাৰতত নিযুক্তিৰ দ্বিতীয় সৰ্ববৃহৎ উৎস। পৃথিৱীৰ প্ৰায় ৯৫ শতাংশ হাতেৰে বোৱা কাপোৰ ভাৰততে উৎপাদন হয় বুলি সমীক্ষাই কয়।