আজি কেইদিনমানৰ পৰাই সমগ্ৰ অসমতে খলকনি তুলিছে অসমৰ ভ্ৰাম্যমান জগতত সংঘটিত হোৱা এক আচৰিত কাণ্ডই ৷ এই ঘটনাক কেন্দ্ৰ কৰি প্ৰতিক্ৰিয়া ব্যক্ত কৰিছে অসমৰ বহু গুণী-জ্ঞানী ব্যক্তিয়ে ৷ আনহাতে সামাজিক মাধ্যমৰ যোগেদিও ক্ষোভ উজাৰিছে বহুজনে ৷ৰূপকোঁৱৰ জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ অমৰ সৃষ্টি ‘লভিতা,’ যাক নতুন ৰূপ দিবলৈ গৈ একে নামেৰে উপস্থাপন কৰি শেহতীয়াকৈ যথেষ্ট প্ৰতিক্ৰিয়া আৰু প্ৰতিবাদৰ সন্মুখীন হৈছে ‘আবাহন থিয়েটাৰ’ । অসমীয়া সাহিত্য সংস্কৃতিৰ ইতিহাস গঢ়োতা ৰূপকোঁৱৰ জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ ‘লভিতা’নাটকখন ভ্ৰাম্যমানৰ মঞ্চত পৰিবেশন কৰাৰ সময়ত সংঘটিত হোৱা স্পৰ্শকাতৰ বিষয়ক লৈ সেয়ে জাঙুৰ খাই উঠিছে প্ৰতিজন অসমীয়া ৷ সেই সময়তে শেহতীয়াকৈ সামাজিক মাধ্যমযোগে ভ্ৰাম্যমানৰ কৰ্তৃপক্ষৰ ওচৰত কেইটামান প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিছে অসমৰ এগৰাকী জ্যেষ্ঠ সাংবাদিক শিবাণু বৰাই ৷ ফেচবুকৰ এটি প’ষ্টৰ যোগেদি তেওঁ প্ৰশ্ন কৰিছে যে
- অজয় ফুকনে ‘কাৰেঙৰ লিগিৰী’ৰ গান কিয় ব্যৱহাৰ কৰিলে ‘লভিতা’ত ?
- কিয় নাৰাজ হৈছিল তৰালী শৰ্মা ?
- প্ৰযোজকে কিয় নুশুনিলে তৰালীৰ কথা ?
অসমৰ সংবাদ জগতত এখন সুকীয়া আসন দখল কৰিবলৈ সক্ষম হোৱা জ্যেষ্ঠ সাংবাদিক গৰাকীৰ মতে ৰূপকোঁৱৰ জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা,কলাগুৰু বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভা আৰু নটসূৰ্য্য ফণী শৰ্মা — প্ৰকৃতাৰ্থত এই ত্ৰিমূৰ্তিৰ সৃষ্টিৰাজিক লৈ ধেমালি কৰাটো কম ধৃষ্টতা নহয় । আচলতে তেওঁলোকৰ মূল সৃষ্টিত হাতেই দিব নাপায় । সেয়া কৰা মানে তেওঁলোকক কেৱল অপমান কৰাই নহয়, তেওঁলোকৰ মূল্যবান সৃষ্টিৰাজিক অৱমাননা কৰাও ।
সাংবাদিক গৰাকীৰ মতে প্ৰতিবাদ, প্ৰতিক্ৰিয়া হোৱাৰ পিছত আবাহনৰ প্ৰেক্ষাগৃহৰ ভিতৰত তেওঁলোকৰ ‘লভিতা’ নাটকখনক লৈ যিধৰণৰ ঘোষণাই নকৰক কিয়, কিন্তু বাহিৰত অৰ্থাৎ ৰাজহুৱা স্থানত ওলমি থকা নাটকখনৰ প’ষ্টাৰত অশুভনীয়ভাবে বৰ বৰ আখৰত থকা অপমানজনক প্ৰচাৰ নিশ্চয় সকলোৰে দৃষ্টিগোচৰ হৈছে ।
প্ৰথম কথা প’ষ্টাৰখনত ‘ৰূপকোঁৱৰ জ্যোতিপ্ৰসাদ’ বুলি লিখা আছে । অৱশ্যে কেৱল ৰূপকোঁৱৰ শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰিলেও কথা নাছিল ।তাকে নকৰি ‘ৰূপকোঁৱৰ জ্যোতিপ্ৰসাদ’বুলি লিখি মহান শিল্পীগৰাকীক অপমান কৰা সেই ব্যক্তিসকলৰ ওচৰত তেওঁ এই প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিছে যে তেওঁলোকে কিয় প’ষ্টাৰখনত ‘ৰূপকোঁৱৰ জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা’ বুলি লিখিব নোৱাৰিলে ?
দ্বিতীয়তে সৰুকৈ ‘ৰূপকোঁৱৰ জ্যোতিপ্ৰসাদৰ…’ বুলি লিখি তাৰ ৫০ গুণ বেছি ডাঙৰকৈ আখৰত ‘অভিজিত ভট্টাচাৰ্যৰ লভিতা’ বুলি লিখাটোও নিশ্চয়কৈ আন এক ধৃষ্টতা ?
লগতে আবাহনৰ ‘লভিতা’ৰ আঁৰৰ কিছু কথা ব্যক্ত কৰি তেওঁ কয় যে আবাহনৰ ‘লভিতা’ত ৰূপকোঁৱৰৰ মূল ‘লভিতা’ৰ বিকৃত ৰূপ উপস্থাপন হৈছে বুলি ইতিমধ্যে ব্যাপক প্ৰতিক্ৰিয়াৰ সৃষ্টি হৈছে । সংলাপ, শ্লোগান আদিৰ উপৰি কোনো কোনো চৰিত্ৰকো মূল ‘লভিতা’ত বৰ্ণিত ধৰণে ৰখা নাই বুলিও অভিযোগ উঠিছে । তাতোকৈ ডাঙৰ কথাটো হ’ল ৰূপকোঁৱৰৰ ‘লভিতা’ত নথকা এটি গীত আবাহনে তেওঁলোকৰ ‘লভিতা’ত সংযোজন ঘটাইছে । আশ্চৰ্যকৰ তথা লজ্জাজনক কথাটো হ’ল যে ৰূপকোঁৱৰৰে আন এক অনুপম সৃষ্টি ‘কাৰেঙৰ লিগিৰী’ৰ এটি গীত ধাৰ কৰি ‘লভিতা’ত ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে ।
- বিতৰ্কত সোমাই পৰা আবাহনৰ ‘লভিতা’ত এনেদৰে আন নাটকৰ গীত কিয় ব্যৱহাৰ কৰা হ’ল ?
তেওঁৰ মতে এয়াও নিশ্চয়কৈ ‘লভিতা’ক বিকৃত কৰাৰ আন এক দৃষ্টান্ত ৷নাটখনৰ সংগীতৰ বিভাগটোৰ সৈতে জড়িত হৈ থকাসকলে জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ ‘লভিতা’ বা ‘কাৰেঙৰ লিগিৰী’ নাটক দুখন নপঢ়াকৈয়ে নিশ্চয় এই কাম কৰা নাছিল ৷ উল্লেখযোগ্য যে আবাহনৰ ‘লভিতা’ নাটকখনৰ সংগীত ব্যৱস্থাপনাৰ সৈতে জড়িত আছে অজয় ফুকন । আনহাতে, নাটখনৰ আৱহ সংগীত ব্যৱস্থাপনাত আছে ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা বিজয়ী সংগীত শিল্পী তৰালী শৰ্মা । সেয়েহে তৰালী শৰ্মাৰ দৰে ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা বিজয়ী এগৰাকী সংগীত শিল্পী এই নাটখনৰ সৈতে জড়িত হৈ থকা অৱস্থাত এনেকুৱা এটা বৃহৎ ভুল কেনেকৈ হ’বলৈ পালে সেয়াও সাংবাদিক গৰাকীৰ দৃষ্টিত এক ডাঙৰ প্ৰশ্ন ৷
নাটখনৰ সংগীতক কেন্দ্ৰ কৰি সৃষ্টি হোৱা এই বিতৰ্কৰ সন্দৰ্ভত মতামত জানিবলৈ সেয়েহে তেওঁ যোগাযোগ কৰিছিল তৰালী শৰ্মাৰ সৈতে । অৱশ্যে তেওঁলোকৰ কথোপকথনৰ সময়ত তৰালী শৰ্মাৰ ভাষ্যৰ পৰা এইটোৱেই প্ৰমাণিত হ’ল যে এইক্ষেত্ৰত তৰালী শৰ্মাৰ কোনো দোষ নাই । কিয়নো তেওঁ নাটকখনৰ কেৱল আৱহ সংগীতৰ দিশটোৰ সৈতেহে জড়িত হৈ আছিল । তথাপি এগৰাকী শুভাকাংক্ষী হিচাপে তৰালী শৰ্মাই ‘আবাহন’ৰ প্ৰযোজক পক্ষক ‘কাৰেঙৰ লিগিৰী’ৰ গানটো ব্যৱহাৰ নকৰিবলৈ অনুৰোধ তথা পৰামৰ্শ দিছিল । কিন্তু তৰালীৰ সেই পৰামৰ্শ নামানিলে প্ৰযোজক পক্ষই ।তৰালী শৰ্মাই আনকি আবাহনৰ প্ৰযোজক পক্ষক নাটকখনৰ নামটো ‘ময়ো লভিতা’ বা ‘অন্য এক লভিতা’ বুলি দিবলৈও পৰামৰ্শ দিছিল বুলি জনালে সাংবাদিক গৰাকীক। তেওঁ পুনৰ প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰি ক’লে যে
- তৰালী শৰ্মাই পৰামৰ্শ দিয়াৰ দৰে নাটকখনৰ গানকেইটাৰ দায়িত্বত থকা অজয় ফুকনে কিয় অনুৰূপ পৰামৰ্শ প্ৰযোজক পক্ষক দিব নোৱাৰিলে ?
- তেওঁ আজিলৈকে জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ ‘লভিতা’ আৰু ‘কাৰেঙৰ লিগিৰী’ পঢ়াই নাই নে ‘লভিতা’ৰ বাবে গান বাণীবদ্ধ কৰাৰ আগত সেই গানকেইটাৰ সন্দৰ্ভত সবিশেষ জানিবলৈ চেষ্টা নকৰি কেৱল ব্যৱসায়িক দৃষ্টিৰেই কামফেৰা কৰি পেলালে ?
সেয়েহে এইক্ষেত্ৰত অজয় ফুকন আৰু নাট্যকাৰ অভিজিত ভট্টাচাৰ্যই তেওঁলোকৰ মতামত মুকলিভাবে ব্যক্ত কৰা উচিত বুলি উল্লেখ কৰিলে সাংবাদিক গৰাকীয়ে ৷ আনহাতে তেওঁ ইয়াকো ক’লে যে জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ পৰিয়ালৰ তৰফৰ পৰা এক বক্তব্য প্ৰকাশ কৰা হৈছে যে ‘লভিতা’ নাটকখনৰ অনুমতি পৰিয়ালৰ পৰা লোৱাৰ প্ৰয়োজন নাই, অসম প্ৰকাশন পৰিষদৰ পৰাহে কপিৰাইট ল’ব লাগে । কিন্তু প্ৰকাশন পৰিষদৰ সচিব প্ৰমোদ কলিতাই এই কথা জানিবলৈ দিয়ে যে এগৰাকী লেখকৰ মৃত্যুৰ ৬০ বছৰৰ পিছত তেওঁৰ লেখাৰ কপিৰাইটক লৈ কোনো বিষয় নাথাকে । বিনা অনুমতিত কোনোবাই পুনৰ প্ৰকাশ কৰিব পাৰে বা নাটকো মঞ্চস্থ কৰিব পাৰে ।
- কিন্তু প্ৰশ্ন হ’ল অনুমতি নোলোৱাকৈ সেই অমৰ সৃষ্টিসমূহক মঞ্চলৈ আনিলেও তাক জানো বিকৃত কৰিব পাৰে ?
- কোনে দিলে এই বিকৃতকৰণৰ অধিকাৰ ?
- ক’ত কেনেকৈ পালে এই অধিকাৰ ?
সেয়েহে সদৌশেষত তেওঁ সকলোকে অনুৰোধ জনাই ক’লে যে ৰূপকোঁৱৰ জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা, কলাগুৰু বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভা আৰু নটসূৰ্য্য ফণী শৰ্মা — এই ত্ৰিমূৰ্তিৰ সৃষ্টিৰাজিক যাতে কোনেও কেতিয়াও বিকৃত অথবা অপমান নকৰে । অন্ততঃ নিজৰ জাতিটোৰ স্বাৰ্থত ৷
জ্যেষ্ঠ সাংবাদিক গৰাকীৰ এই স্পৰ্শকাতৰ প’ষ্টটোত ইতিমধ্যে বহু লোকে মন্তব্য প্ৰদান কৰাৰ লগতে শ্বেয়াৰ কৰাও পৰিলক্ষিত হৈছে ৷ অৱশ্যে ‘আৱাহন থিয়েটাৰ’ কৰ্তৃপক্ষই এই সন্দৰ্ভত বৰ্তমান কি পদক্ষেপ লয় সেয়া সময়তহে লক্ষণীয় হ’ব ৷