লোকসভা নিৰ্বাচনৰ সাত মাহ পূৰ্বে নৰেন্দ্ৰ মোডী চৰকাৰে পুনৰ ‘এক দেশ এক নির্বাচন” নীতি ৰূপায়ণৰ বাবে প্ৰস্তুতি আৰম্ভ কৰিছে। চৰকাৰী সূত্ৰৰ পৰা জানিব পৰা মতে, ইতিমধ্যে কেন্দ্রই আইন আয়োগৰ সৈতে কেবাটাও পর্যায়ত আলোচনা কৰি এই নীতি ৰূপায়নৰ দিশ পর্যালোচনা কৰিছে ৷ সেই আলোচনাৰ আধাৰত মোডী চৰকাৰে ‘এক দেশ, এক নির্বাচন’ নীতি ৰূপায়ণৰ দিশ বিচাৰি উলিয়াবলৈ এখন কমিটী গঠন কৰিছে। সংবাদ সংস্থা পিটিআইয়ে জনোৱা মতে, সেই সমিতিৰ নেতৃত্বত আছে দেশৰ প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি ৰামনাথ কোবিন্দ।
কেন্দ্ৰীয় আইন মন্ত্ৰী অৰ্জুনৰাম মেঘৱালে যোৱা সংসদৰ অধিবেশনত ৰাজ্যসভাত কয় যে কেন্দ্ৰই ‘এক দেশ এক নির্বাচন’ নীতি প্ৰৱৰ্তনৰ বাবে আইন আয়োগৰ কাষ চাপিছে। ইয়াৰ ফলত যি বিপুল পৰিমাণৰ ধন ৰাহি হ’ব, সেই ধন ৰাজনৈতিক দলৰ প্ৰাৰ্থীৰ প্ৰচাৰত ব্যয় কৰিব পৰা যাব বুলিও তেওঁ কয়। এই নীতি ৰূপায়ণ হ’লে উন্নয়নমূলক কাম-কাজৰ গতিও বৃদ্ধি পাব। ইউনিফৰ্ম চিভিল কোডৰ লগতে ‘এক দেশ এক নির্বাচন’ বিধেয়ক গৃহীত হ’ব পাৰে বুলি জল্পনা-কল্পনাৰ সৃষ্টি হৈছে। ৰাষ্ট্ৰপতি কোবিন্দৰ নেতৃত্বত গঠিত সমিতিখনে বিশেষ অধিবেশনত নিজেই প্ৰতিবেদন দাখিল কৰিব পাৰে।
লোকসভা নিৰ্বাচনৰ সমান্তৰালকৈ সকলো ৰাজ্যতে বিধানসভা নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত কৰাৰ আঁৰত মোডী চৰকাৰৰ যুক্তি হ’ল ইয়াৰ দ্বাৰা নিৰ্বাচনৰ ব্যয় হ্ৰাস পাব। যিহেতু এখন ভোটাৰ তালিকাত দুটাকৈ নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব, গতিকে চৰকাৰী কৰ্মচাৰীৰ কামৰ বোজা কমি যাব। নিৰ্বাচনৰ আচৰণ বিধিৰ বাবে বাৰে বাৰে ৰৈ নাথাকিব চৰকাৰৰ উন্নয়নমূলক কাম। কেন্দ্রই দাবী কৰে যে নীতি আয়োগ, আইন আয়োগ, নির্বাচন আয়োগেও এই ধাৰণাক নীতিগত সমর্থন দিছে৷ প্ৰসংগক্ৰমে ২০১৪ চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে শপত গ্ৰহণ কৰাৰ পিছত মোদীয়ে ‘এক দেশ এক নির্বাচন’ৰ ধাৰণাটো ৰাজহুৱা কৰিছিল।
কিন্তু বিৰোধী দলসমূহে এই ব্যৱস্থাক আৰম্ভণিৰে পৰাই সমালোচনা কৰি আহিছে। তেওঁলোকৰ মতে, এই নীতিৰে মোডী চৰকাৰে আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচন শৈলীৰ ব্যৱস্থা প্ৰৱৰ্তন কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছে। বিৰোধী নেতৃত্বই ফেডাৰেল গাঁথনি আৰু সংসদীয় গণতান্ত্ৰিক চিন্তাধাৰাৰ বিৰোধী বুলিও অভিযোগ উত্থাপন কৰে। বিশেষকৈ বিজেপি বিৰোধী আঞ্চলিক দলসমূহে ‘এখন দেশ, এক নির্বাচন’ নীতি ৰূপায়ণ হ’লে লোকসভাৰ ‘ঢৌ’ই বিধানসভাসমূহৰ নির্বাচনকো প্ৰভাৱন্বিত কৰিব বুলি আশংকা কৰিছে ৷
ইয়াৰ বাহিৰেও একাংশ ৰাজনৈতিক বিশ্লেষকে ভাবে যে বিজেপিয়ে এটা নিৰ্দিষ্ট ৰাজনৈতিক কৌশলৰ পৰা ‘এক দেশ এক নির্বাচন’ ব্যৱস্থা ৰূপায়ণ কৰিব বিচাৰিছে। তেওঁলোকৰ উদ্দেশ্য হৈছে লোকসভা নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’লে বিৰোধী দলসমূহে আসনৰ সৈতে আপোচ কৰাত সহজ হ’ব। কিন্তু একে সময়তে যদি বিধানসভাৰ ভোটসমূহ একত্ৰিত কৰিব পৰা যায়, তেন্তে কংগ্ৰেছৰ সৈতে আঞ্চলিক দলসমূহৰ মাজত সংঘাত অনিবাৰ্য। বিৰোধীৰ এটা অংশই আশংকা কৰিছে যে পঞ্চায়ত-পৌৰসভাৰ নিৰ্বাচনো এই প্ৰক্ৰিয়াত অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব, যাৰ ফলত এই নীতি মানি চলি ৰাজ্যিক নিৰ্বাচন আয়োগসমূহক কাৰ্যকৰীভাৱে অক্ষম কৰি তোলা হ’ব। প্ৰসংগক্ৰমে শেহতীয়াকৈ জম্মু-কাশ্মীৰত ৩৭০ অনুচ্ছেদ বাতিল সন্দৰ্ভত উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ গোচৰত মোডী চৰকাৰে কয় যে উপত্যকা পঞ্চায়তৰ পৰা বিধানসভা নিৰ্বাচন পৰ্যায়ক্ৰমে অনুষ্ঠিত কৰিব লাগে।
চৰকাৰী সূত্ৰ অনুসৰি ‘এখন দেশ, এক নির্বাচন’ ব্যৱস্থা কাৰ্যকৰী কৰিবলৈ সংবিধানৰ কেইবাটাও অনুচ্ছেদ সলনি কৰিব লাগিব। ৮৩ নং অনুচ্ছেদত সংসদৰ দুটা সদনৰ কাৰ্যকালৰ কথা উল্লেখ আছে। ৮৫ নং অনুচ্ছেদত লোকসভা ভংগৰ নিয়ম নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে। ১৭২ নম্বৰত ৰাজ্যিক বিধানসভাৰ কাৰ্যকালৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে। ১৭৪ নং অনুচ্ছেদত বিধানসভা ভংগ কৰাৰ নিয়ম নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে। ইয়াৰ বাহিৰেও ৰাষ্ট্ৰপতি শাসন আৰু ভাৰতীয় জনপ্ৰতিনিধিত্ব আইন, ১৯৫১ৰ ৩৫৬ নং অনুচ্ছেদত কিছু সংশোধনৰ প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে
