এলানি বৰ্ণিল কাৰ্যসূচীৰে অসম প্ৰকাশন পৰিষদ আৰু সদৌ অসম পুথি প্ৰকাশক আৰু বিক্ৰেতা সংস্থাই শিলচৰ পুলিচ পেৰেড গ্ৰাউণ্ডত অনুষ্ঠিত কৰা অসম গ্ৰন্থমেলাই আজি চতুৰ্থটো দিন অতিক্ৰম কৰিলে ৷ গ্ৰন্থমেলাৰ বাকৰিত আজি বিয়লি ৩ বজাৰ পৰা “বৰাক উপত্যকাৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য” শীৰ্ষক এখনি গুৰুত্বপূৰ্ণ আলোচনা সত্ৰ অনুষ্ঠিত হয় ৷ প্ৰখ্যাত লোকশিল্পী বিক্ৰমজিৎ বাউলীয়াই পৰিৱেশন কৰা এটি হৃদস্পৰ্শী বাউল গীতেৰে আৰম্ভ হোৱা আলোচনা সত্ৰখন উদ্বোধন কৰে অসম বিশ্ববিদ্যালয়ৰ বাংলা বিভাগৰ অধ্যাপক ড° বিশ্বতোষ চৌধুৰীয়ে ৷ তেওঁ কয় যে অসম প্ৰকাশন পৰিষদ আৰু সদৌ অসম পুথি প্ৰকাশক আৰু বিক্ৰেতা সংস্থাই শিলচৰত আয়োজন কৰা অসম গ্ৰন্থমেলাত বৰাকৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যক লৈ আলোচনা সত্ৰ অনুষ্ঠিত কাৰটো অত্যন্ত আনন্দদায়ক ৷ বৰাকৰ সংস্কৃতি আৱহমান কালৰ পৰাই ঐতিহ্যপূৰ্ণ ৷ ইয়াত বাঙালী, অসমীয়া, ডিমাছা, নেপালী আদিকে ধৰি বিভিন্ন জাতি-জনগোষ্ঠীয়ে বৰাকৰ বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ সাংস্কৃতিক ইতিহাস গঢ়ি তুলিছে ৷ এনেক্ষেত্ৰত বাঙালীসকলে যদি ভাবে অসমীয়া সংস্কৃতিয়ে আমাক চেপি ধৰিছে নাইবা অসমীয়াসকলে যদি ভাবে যে বাঙালী সংস্কৃতিয়ে আমাক চেপি ধৰিছে তেনেহ’লে এনে চিন্তা সংকীৰ্ণতাৰ পৰিচয়ৰ বাহিৰে একো নহয় ৷ অন্যান্য জাতি-জনগোষ্ঠীৰ ক্ষেত্ৰতো একেই কথা ৷
দেশ বিভাজনৰ আগৰে পৰা ইয়াত সকলোৰে অৱদানেৰে সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য গঢ়ি উঠিছে ৷ আমি সকলোৱে হাতত হাত ধৰিয়ে আগুৱাব লাগিব ৷ এয়াই বাস্তৱ সত্য আৰু সময়ৰ আহ্বান ৷ অসমীয়া আৰু বাঙালী উভয়ৰে সংস্কৃতিৰ আধাৰ উদাৰতা ৷ ভাটিয়ালি সুৰ আৰু বিহুৰ সুৰে বুজাই দিয়ে সংস্কৃতি মানে বৰ্জন নহয় গ্ৰহণ ৷ সাহিত্য-পৰিৱেশ্য কলা-ক্ৰীড়া সকলোতে এই কথা প্ৰযোজ্য ৷আলোচনা সত্ৰখন সঞ্চালনা কৰে লেখক-অনুবাদক, কৃতি শিক্ষয়ীত্ৰি নিবেদিতা চক্ৰৱৰ্তীয়ে ৷ তেওঁ কয়—“অসম গ্ৰন্থমেলাৰ প্ৰাংগণত বৰাকৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যক লৈ আলোচনা সত্ৰ অনুষ্ঠিত কৰাটো বৰাক-ব্ৰহ্মপুত্ৰ দুয়োটা উপ্যতকাৰ বাসিন্দাসকলৰ বাবে শুভবাৰ্ত্তা ৷ বৰাকৰ প্ৰাচীন সাংস্কৃতিক পৰম্পৰা হৈছে মিলন আৰু মিলোৱাৰ পৰম্পৰা ৷ ইয়াত বিদ্বেষৰ কোনো স্থান নাই ৷” ইয়াত আলোচক অতিথিৰূপে অংশগ্ৰহণ কৰি বিশিষ্ট লেখক, অসম বিশ্ববিদ্যালয়ৰ বাংলা বিভাগৰ সহযোগী অধ্যাপক ড° ৰমাকান্ত দাসে কয় যে বৰাক উপত্যকাৰ জনবিন্যাস গঢ়ি উঠিছে অষ্ট্ৰিক আৰু মংগোলীয়ৰ সংমিশ্ৰণত ৷ পুৰাণ গৱেষণা কৰিলে পোৱা যায় এই ভূমিক কিৰাতভূমি বুলি কোৱা হৈছিল ৷ গতিকে এই অঞ্চলৰ সভ্যতা আৰু সংস্কৃতিও অনাৰ্যসকলে এসময়ত গঢ়ি তুলিছিল ৷ তাৰ পৰৱৰ্তী পৰ্যায়ত আৰ্যসকলৰ প্ৰৱেশ ঘটে আৰু ইয়াতো আৰ্য সংস্কৃতিৰ পোহৰ পৰে ৷ অৰ্থাৎ আৰ্য-অনাৰ্য উভয়ৰে সংস্কৃতিৰে বৰাকৰ সমাজ-জীৱনৰ ঐতিহ্য গঢ়ি উঠিছে ৷ সমান্তৰালভাৱে এই মুলুকত ইছলাম দৰ্শনৰ প্ৰভাৱো অতি প্ৰাচীন ৷
সেয়ে বৰাকৰ সংস্কৃতি অতি বিচিত্ৰ আৰু সমৃদ্ধ ৷ এই বিষয়ে গভীৰ পৰ্যায়ৰ গৱেষণা হ’লে বহু নতুন দিশ উন্মোচিত হ’ব ৷ আন এগৰাকী আলোচক অতিথি, বিশিষ্ট লেখিকা, ৰবীন্দ্ৰ সদন মহাবিদ্যালয়, কৰিমগঞ্জৰ অৱসৰপ্ৰাপ্ত অধ্যাপক ড° গীতা সাহাই বৰাকৰ প্ৰাচীন ইতিহাস আৰু সংস্কৃতিৰ বিষয়ে তথ্য সমৃদ্ধ ভাষণ প্ৰদান কৰে ৷ ১৭৫৭ চনৰ পলাশী যুদ্ধ, ১৮৫৭ চনৰ চিপাহী বিদ্ৰোহৰ প্ৰসংগৰে তাহানিৰ শ্ৰীহট্টৰ অন্তৰ্ভূক্তি আৰু ব্ৰিটিছে ভাৰত এৰাৰ সময়লৈ— নাতিদীৰ্ঘ ভাষণৰ জৰিয়তেই তেওঁ বৰাকৰ প্ৰচীন সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ বিষয়ে কয় ৷ তেতিয়াৰ পৰা আজি পৰ্যন্ত বিভিন্ন ভাষা-ভাষী আৰু জাতি-জনজাতিৰ সামূহিক সংমিশ্ৰণত গঢ়ি উঠা বৰাকৰ বৰ্ণময় সংস্কৃতিয়ে অসম তথা ভাৰতবৰ্ষক সমৃদ্ধ কৰা বুলি উল্লেখ কৰে ড° সাহাই ৷ একেদৰে আলোচক অতিথি, লেখক-সাংবাদিক আশিস ৰঞ্জন নাথে কয় যে বৰাকভূমিৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য অতি আকৰ্ষণীয় ৷ বহু ইতিহাসবিদে বৰাক উপত্যকাক নৃতাত্ত্বিক বাগিছা বুলি অভিহিত কৰিছে ৷ ইয়াৰ অৰ্থ এয়ে যে পুৰাতন সময়ৰ পাৰই বিভিন্ন মানুহৰ মিলিত সমাজ ব্যৱস্থাই ইয়াৰ সভ্যতা গঢ়ি তুলিছে ৷ গতিকে এই বৃহত্তৰ অঞ্চলৰ সংস্কৃতি বিচিত্ৰতাৰে পৰিপূৰ্ণ হোৱাটোৱেই অতি স্বাভাৱিক ৷ বিভিন্ন সমাজিক কৃষ্টি আৰু পৰম্পৰা , কৃষি নিৰ্ভৰতা, তথা মানুহৰ দৈনন্দিন জীৱন পৰিক্ৰমাই বৰাকৰ সমাজ-সংস্কৃতিক ধন্য কৰিছে ৷ আন এগৰাকী আলোচক অতিথি, এচ এচ মহাবিদ্যালয়, হাইলাকান্দিৰ অধ্যাপক ড° প্ৰিয়ব্ৰত নাথে বিষয় প্ৰসংগত বৰাক উপত্যকাৰ লোক-সংস্কৃতিৰ বিষয়ে চমু অথচ সাৰগৰ্ভ ভাষণ প্ৰদান কৰে ৷ তেওঁ কয় যে লোক-সংস্কৃতিৰ প্ৰতিটো উপাদান বৰাকত আছে ৷ যদিও বৰাক উপত্যকা বাঙালী প্ৰধান তথাপি লোক-সংস্কৃতি মানে কিন্তু কেৱল বাঙালী সংস্কৃতি নহয় ৷ সৰু-বৰ সকলো জাতি আৰু সম্প্ৰদায়ৰ মানুহৰ সামাজিক সন্মিলনতহে ইয়াৰ লোক-সংস্কৃতি বৰ্ণাঢ্যৰূপত গঢ়ি উঠিছে ৷ ইয়াৰ ভিতৰত লোক-কৰ্ম প্ৰযুক্তি, আচাৰ-ৰীতি, খাদ্যাভাস, পৰম্পৰাগত উৎসৱ-পাৰ্বণ সকলো দিশকে সামৰি লোৱা হয় ৷ এইক্ষেত্ৰতে বৰাক উপত্যকাৰ সকলো বাসিন্দাৰে অৱদান অনস্বীকাৰ্য ৷ গাম্ভীৰ্যপূৰ্ণ আলোচনা সত্ৰখনৰ আঁত ধৰে কবি-সাংবাদিক নৱজ্যোতি পাঠকে ৷ ইয়াৰ পাছতে প্ৰবোধ দাসৰ পৰিচালনাত অনুষ্ঠিত হয় মনপৰশা সাংস্কৃতিক প্ৰতিযোগিতা ৷ উল্লেখ্য যে অসম গ্ৰন্থমেলা, শিলচৰৰ প্ৰতি পুথিপ্ৰেমী ৰাইজ, লেখক-সাহিত্যিক সকলো পক্ষৰে সহযোগিতা কামনা কৰিছে অসম প্ৰকাশন পৰিষদৰ সচিব প্ৰমোদ কলিতাই ৷ এক প্ৰেছ বাৰ্তাত তেওঁ কয় যে শিলচৰত পোন প্ৰথমবাৰৰ বাবে অসম গ্ৰন্থমেলা অনুষ্ঠিত কৰা হৈছে ৷ সাহিত্যিক আৰু পঢ়ুৱৈ সমাজৰ ইতিবচক সঁহাৰিয়ে প্ৰকাশক তথা গ্ৰন্থ বিক্ৰেতাসকলক সদায়ে উৎসাহিত কৰে ৷ সেয়ে অসম গ্ৰন্থমেলালৈ সংশ্লিষ্ট সকলো পক্ষকে সহযোগিতা আগবঢ়াবলৈ আহ্বান জনায় সচিব কলিতাই ৷
# চিত্ৰাংকণ-কবিতা আবৃত্তি-আকস্মিক বক্তৃতাৰ ফলাফল#
কালি অনুষ্ঠিত হৈ যোৱা শিশুৰ দিন উপলক্ষে আয়োজন কৰা বিভিন্ন প্ৰতিযোগিতাৰ ফলাফল সমূহ ইতিমধ্যে ঘোষণা কৰা হৈছে ৷ সেই অনুসৰি চিত্ৰাংকণ প্ৰতিযোগিতাৰ “ক” শাখাত হিতেশ অধিকাৰীয়ে প্ৰথম,কৃষ্টিনা পাটোৱাই দ্বিতীয়, ফাৰহাদ হুছেইন লস্কৰে তৃতীয় আৰু উজ্বয়ীনি সাহা,সুপ্ৰীতা দাস, মনভী বৈদ্যই উদগনি বঁটা লাভ কৰিছে ৷ “খ” শাখাত শোহম নাথে প্ৰথম, ৰীতিষা দত্তই দ্বিতীয়, প্ৰজ্ঞা দেৱনাথে তৃতীয় আৰু আয়ুসী পাল, শ্ৰীয়া চন্দ, অনিন্দিতা নাথে উদগনি বঁটা লাভ কৰিছে ৷ “গ” শাখাত নাছিমা বেগম লস্কৰে প্ৰথম, জয়শ্ৰী কৰে দ্বিতীয়,অমৰ শ্ৰীৱাস্তৱে তৃতীয় আৰু মনটি মণ্ডল, সৃষ্টি পাল, বিপ্ৰ চৌধুৰীয়ে উদগনি বঁটা লাভ কৰিছে ৷ কবিতা আবৃত্তি প্ৰতিযোগিতাৰ “ক” শাখাত অনুৰাগ দত্তই প্ৰথম, বিশালাক্ষী নাথে দ্বিতীয়, ইশা বেগম লস্কৰে তৃতীয় আৰু সাধিকা পাল, চুফিয়ান বৰভূঞা, ৰুদ্ৰাক্ষী পালে উদগনি বঁটা লাভ কৰিছে ৷ “খ” শাখাত আৰাধ্যা ৰয়, ৰুতীশা সিন্হাই যুটীয়াভাৱে প্ৰথম, দীপ্তাংশু পালে দ্বিতীয়, সাগ্নিক দেৱ পুৰকায়স্থই তৃতীয় আৰু মৌকুঁহী ডেকা কাশ্যপ, শতাক্ষী দেৱ পুৰকায়স্থ, সোমদত্তা মজুমদাৰে উদগনি বঁটা লাভ কৰিছে ৷“গ” শাখাত বৈদিকা ভট্টাচাৰ্যই প্ৰথম আৰু অনিশা চক্ৰৱৰ্তীয়ে দ্বিতীয় স্থান অধিকাৰ কৰিছে ৷ আকস্মিক বক্তৃতা প্ৰতিযোগিতাৰ “ক” শাখাত ৰুতীশা সিন্হা , সাম্ৰাজ্ঞী কৰ্মকাৰে যুটীয়াভাৱে প্ৰথম, উপাসনা দে’ই দ্বিতীয় , গৌৰৱ শীলে তৃতীয় আৰু সমাদৃতা দে’, মৌকুঁহী ডেকা কাশ্যপ, আয়ুস্মিতা ভট্টাচাৰ্যই উদগনি বঁটা লাভ কৰিছে ৷ “খ” শাখাত জয়ীষা ৰয়ে অধিকাৰ কৰিছে প্ৰথম স্থান ৷
#এহেজাৰ টকাৰ গ্ৰন্থ ক্ৰয় কৰা সকলক ১ লাখ টকাৰ নগদ ধনৰ পুৰস্কাৰৰ বাবে কুপন#
উল্লেখ্য যে অসম গ্ৰন্থমেলা, শিলচৰতো এহেজাৰ টকাৰ গ্ৰন্থ ক্ৰয় কৰা সকলক ১ লাখ টকাৰ নগদ ধনৰ পুৰস্কাৰৰ বাবে কুপন দিয়াৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে ৷গ্ৰন্থমেলাৰ অন্তিম দিনা অৰ্থাৎ অহা ১০ ডিচেম্বৰত সন্ধিয়া ৬ বজাত লটাৰীৰ জৰিয়তে এই পুৰস্কাৰ প্ৰদান কৰা হ’ব ৷