কিছুদিন পূৰ্বে বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাই আশংকা প্ৰকাশ কৰিছিল যে ‘এন্টিমাইক্ৰ’বিয়াল ৰেজিষ্টেন্স’ (AMR) দ্ৰুত গতিত গঢ় লৈ উঠিছে। এন্টিবায়টিকৰ প্ৰতি সঁহাৰি নিদিয়া মাৰাত্মক বেক্টেৰিয়াৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে। এইবাৰ ভাৰতীয় গৱেষণা পত্ৰ এখনতো একেই সতৰ্কবাণী উল্লেখ কৰা হৈছে ৷ ‘লেন্সেট ৰিজিঅ’নেল হেল্থ – চাউথ ইষ্ট এছিয়া’ নামৰ আলোচনীখনত প্ৰকাশিত গৱেষণা পত্ৰত উল্লেখ কৰা অনুসৰি ইতিমধ্যে নতুন ঔষধৰ নাটনি হৈছে ৷ য’ত পুৰণি এন্টিবায়টিককে কাম নকৰা হৈছে । পৰিস্থিতি জটিল হৈ পৰিছে ।
ইণ্ডিয়ান কাউন্সিল অৱ মেডিকেল ৰিচাৰ্চৰ (আইচিএমআৰ) এএমআৰ চাৰ্ভিলেন্স নেটৱৰ্কৰ ২১টা কেন্দ্ৰৰ পৰা ছবছৰীয়া তথ্য সংগ্ৰহ কৰি এন্টি-মাইক্ৰ’বিয়াল ৰেজিষ্টেন্স (এএমআৰ) বিশ্লেষণ কৰা হৈছিল। যেতিয়া এন্টিমাইক্ৰ’বিয়াল ঔষধে বেক্টেৰিয়া, ভাইৰাছ, ভেঁকুৰ আৰু অন্যান্য পৰজীৱীৰ দ্বাৰা হোৱা সংক্ৰমণ হ্ৰাস কৰাত আৰু কাম নকৰে, তেতিয়া পৰিস্থিতিটোক ‘এণ্টিমাইক্ৰ’বিয়াল ৰেজিষ্টেন্স’ বুলি কোৱা হয়। ৰোগীৰ সংক্ৰমণ বেছি বেয়া হৈ পৰে আৰু মৃত্যু হ’ব পাৰে। আই আই টি দিল্লী আৰু আই চি এম আৰৰ গৱেষকসকলে ‘ইমাৰ্জিং ট্ৰেণ্ডছ ইন এন্টিমাইক্ৰ’বিয়াল ৰেজিষ্টেন্স ইন ব্লাডষ্ট্ৰিম ইনফেকচনছ: মাল্টিচেণ্ট্ৰিক লংটিউডিনেল ষ্টাডি ইন ইণ্ডিয়া (২০১৭-২০২২)’ শীৰ্ষক অধ্যয়ন কৰিছিল। কাকতখনে কয় যে এএমআৰে মহামাৰীৰ স্তৰত উপনীত হৈছে আৰু বিশ্বজুৰি ভাবুকিৰ সৃষ্টি কৰিছে ৷ এই অধ্যয়নত দেশত ৰোগীৰ তেজৰ সংক্ৰমণত এন্টিমাইক্ৰ’বিয়াল প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা কেনেদৰে গঢ় লৈ উঠিছে সেই বিষয়ে পৰীক্ষা কৰা হৈছিল।
অধ্যয়ন অনুসৰি এপেনেম আৰু মেৰ’পেনেমৰ দৰে এন্টিবায়টিকৰ দ্বাৰা মাহৰ পিছত মাহ ধৰি এ এম আৰ বৃদ্ধি পাইছে। ক্লেবচিয়েলা, ই কলাই, এচিনেট’বেক্টেৰ আদি বেক্টেৰিয়াৰ তেজৰ সংক্ৰমণৰ ক্ষেত্ৰত ইয়াৰ চিকিৎসাত এই দুবিধ ঔষধ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ক্লেবচিয়েলা আৰু এচিনেট’বেক্টেৰ বেক্টেৰিয়াৰ সংক্ৰমণে চিকিৎসালয়ত আহৰণ কৰা ৰোগীৰ এ এম আৰ বৃদ্ধি কৰা দেখা গৈছে। ই.কলাই আৰু ক্লেবচিয়েলাৰ সংক্ৰমণ প্ৰতিৰোধৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা চেফাল’স্প’ৰিন আৰু ফ্ল’ৰ’কুইনোলন অকাৰ্যকৰী।
এই অধ্যয়নে কেৱল ভাৰতৰ বাবেই নহয়, সমগ্ৰ বিশ্বৰ বাবে উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰিছে। ২০১৯ চনত এ এম আৰত ৪.৯৫ শতাংশ মৃত্যু হোৱা বুলি জানিব পৰা গৈছে। এনেদৰে চলি থাকিলে ২০৫০ চনৰ ভিতৰত প্ৰতি বছৰে কমেও ১ কোটি লোকৰ মৃত্যু হ’ব। নিম্ন আৰু মধ্যম আয়ৰ দেশসমূহে সৰ্বাধিক ক্ষতিগ্ৰস্ত হ’ব। গৱেষণা পত্ৰখনৰ মতে, এএমআৰে ‘বহনক্ষম উন্নয়নৰ লক্ষ্য’ (এছডিজি)ক ক্ষতিগ্ৰস্ত কৰিব। ফলত ২০৩০ চনৰ ভিতৰত লাখ লাখ লোক চৰম দৰিদ্ৰতাত ভুগিব ৷ এ এম আৰৰ দ্বাৰা আটাইতকৈ বেছি ক্ষতিগ্ৰস্ত হোৱা দেশসমূহৰ ভিতৰত আছে ভাৰত। গৱেষকসকলে কয়, “এএমআৰ নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে তাৎক্ষণিক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰা উচিত। অধিক গৱেষণাৰ প্ৰয়োজন। এই খণ্ডত অধিক ধনৰ প্ৰয়োজন। চৰকাৰে এক ফলপ্ৰসূ নীতি গ্ৰহণ কৰিব লাগিব।“
