ফাট বিহু ঢকুৱাখনাৰ চাৰিকড়ীয়া নৈৰ মʼহঘূলি চাপৰিত অনুষ্ঠিত হোৱা বিহু। পূৰ্বতে ব’হাগৰ সাতবিহু যোৱাৰ পিছত ঢকুৱাখনাৰ (পূৰ্বতে হাবুং) হাৰ্হি দেৱালয়ত কেইবাটাও জনগোষ্ঠীয় লোকে একেলগ হৈ এই বিহু মাৰিছিল। বৰ্তমান ফাট বিহু ব’হাগ মাহৰ শেষৰটো শুক্ৰ, শনি আৰু দেওবাৰে তিনিদিনীয়া কাৰ্যসূচীৰে পালন কৰা হয়।
ফাট শব্দটোৰ উৎপত্তিৰ বিষয়ে বিভিন্ন লোকৰ বিভিন্ন মত আছে। জনা যায় যে ২০ শতিকাৰ শেষ ভাগৰ লৈকে ফাট বিহু ঢকুৱাখনাৰ হাৰ্হি দেৱালয়ত পালন কৰা হৈছিল। দেৱালয়ৰ ওচৰৰ লোক সকলৰ মতে সেই দেৱালয়টো শদিয়াৰ পৰা ফাটি অহা লোক কিছুমানে ঢকুৱাখনালৈ আহি স্থাপন কৰিছিল। শদিয়াৰ পৰা ফাটি অহা এই বিহুকে ফাট বিহু বোলা হয়। ওচৰৰ বিভিন্ন জনগোষ্ঠীৰ লোকে নিজৰ নিজ গাঁৱত বিহু শেষ কৰি ৭ বহাগৰ দিনাখন হাৰ্হি দেৱালয়ত ফাট বিহু মাৰিছিল। পাছলৈ এই বিহু মহঘূলি চাপৰিত পতা হৈছিল।
আন কিছু লোকৰ মতে আকৌ ফাট শব্দটো তাই ভাষাৰ শব্দ, যাৰ অৰ্থ হৈছে “নৈ বা গভীৰ পানী থকা ঠাইৰ দাঁতিত বেহা-বেপাৰ, কৰ-কাটল সংগ্ৰহ আদি কামৰ বাবে সমবেত হোৱা ঠাই। ” অৱশ্যে এই বিষয়ে বুৰঞ্জীত একো উল্লেখ পোৱা নাযায়।
ফাট বিহু ১৬ শতিকাৰ পৰাই হাৰ্হি দেৱালয়ত উডযাপন কৰি অহা হৈছিল বুলি ধাৰণা কৰা হয় । ধাৰ্মিক বিশ্বাস জড়িত থকা বাবে ওচৰৰ বিভিন্ন জনগোষ্ঠীৰ দল আহি হাৰ্হি দেৱালয়ৰ বাকৰিত বিহু নাচ প্ৰদৰ্শন কৰিছিল। বহাগৰ বিহুৰ হুঁচৰি গাওঁ বোৰত শেষ কৰি ওচৰৰ গঞা ৰাইজে ৭ বহাগৰ দিনা দেৱালয়ত আহি বিহু মাৰিছিল। ১৯৮০ৰ দশত কিছু লোকে মিলি পৃথক ভাবে “ফাট বিহু” নামকৰণ কৰি খেলপথাৰত পাতিব লৈছিল। সময়ত বিহুৰ দলসমূহে লাহে লাহে দেৱালয়ৰ পৰা আঁতৰি সেই খেলপথাৰত প্ৰদৰ্শন কৰিব ধৰিলে। আজিৰ দিনত হাৰ্হি দেৱালয়ত “ফাট বিহু” উদযাপন কৰে যদিও আগৰ দৰে বিভিন্ন দলে হুঁচৰি মাৰিবলৈ অহা দেখা নাযায়। ২০১৩ চনৰ পাছত মিচিং জনগোষ্ঠীৰ দলবোৰেও হুঁচৰি মাৰিবলৈ এৰি দিছিল। বৰ্তমান কেৱল ওচৰৰ চুতীয়া জনগোষ্ঠীৰ লোকসকলেহে তাত হুঁচৰি মৰা দেখা যায়। আনপিনে মʼহঘূলি চাপৰিত আৰম্ভ কৰা নতুন “ফাট বিহু” অসম বিখ্যাত হৈ পৰিল।
প্ৰতি বছৰৰ দৰে এইবেলিও আয়োজন কৰা হৈছে ঢকুৱাখনাৰ ম’হঘুলি চাপৰিৰ সমন্বয়ৰ লোক মহোৎসৱ ফাট বিহু। শতিকা পুৰণি এই সাংস্কৃতিক লোক উৎসৱতি চলিত বৰ্ষৰ ২৭, ২৮ আৰু ২৯ ব’হাগ অর্থাৎ ইংৰাজী ১০, ১১ আৰু ১২ মেত তিনিদিনীয়া বর্ণাঢ্য কাৰ্যসূচীৰে অনুষ্ঠিত হ’ব ৷ খিলঞ্জীয়া জাতি জনগোষ্ঠীৰ সাংস্কৃতিক বৈভৱেৰে উদ্ভাসিত হৈ পৰিব ঢকুৱাখনাৰ ম’হঘুলি চাপৰি। প্ৰচাৰ উপ-সমিতিযে জনোৱা মতে প্রতিটো বিহুদলত ২১ জন আৰু সৰ্বাধিক ৩০ জন বিহুৱা-বিহুৱতী থাকিব লাগিব।বিহু দলৰ সাজ-পোচাক অসমীয়া সংস্কৃতি আৰু ঐতিহ্য সম্বলিত হ’ব লাগিব।
বিহুদলসমূহৰ পৰাই বিহুৱা-বিহুৱতীৰ লগতে ঢুলীয়া, পেঁপাবাদক নিৰ্বাচন কৰা হ’ব।পূর্ণবয়স্ক বিহু প্রতিযোগিতাত বিবাহিতা মহিলাই অংশগ্ৰহণ কৰিব নোৱাৰিব। মুকলি বিহু প্রতিযোগিতাত সকলো পুৰুষ-মহিলাই অংশগ্ৰহণ কৰিব পাৰিব। প্রতিযোগী দলসমূহে দিনৰ ভাগত অর্থাৎ সন্ধিয়া ৫ বজাৰ আগতেই যোগদান নিশ্চিত কৰিব লাগিব। প্রতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণকাৰী বিহুৱা-বিহুৱতীসকলৰ নামৰ তালিকা প্ৰতিযোগিতা আৰম্ভ হোৱাৰ দিনৰ ২ ঘণ্টাৰ আগতে কার্যালয়ত জমা দিব লাগিব।
টকা বিহুত এখন গাঁৱৰ পৰা দুটা দলতকৈ বেছি দলে অংশগ্ৰহণকৰিব নোৱাৰিব ৷ বিহু দলত ক্ৰমেও ২৫ৰ পৰা সৰ্বাধিক ৩০ গৰাকী বিহুৱতী থাকিব লাগিব। যোগদানৰ মাচুল (সকলো জনগোষ্ঠীৰ বাবে) চেমনীয়া বিহু ১০০ টকা, পূর্ণবয়স্ক বিহু ১০০ টকা, টকা বিহু ১০০ টকা, পুৰস্কাৰ শিতানত প্ৰথম পুৰস্কাৰ ১৫ হাজাৰ টকাৰ লগতে চলন্ত ট্রফী, দ্বিতীয় পুৰস্কাৰ ১০ হাজাৰ টকাৰ লগতে চলন্ত ট্রফী,তৃতীয় পুৰস্কাৰ ৫ হাজাৰ টকাৰ লগতে ট্রফী থাকিব।
