ভাৰতীয় খাদ্য ‘কেন্সাৰ বিহ’! ইউৰোপীয় সংঘৰ খাদ্য সুৰক্ষা বিভাগে এই অভিযোগ উত্থাপন কৰিছে । ২০২০ চনৰ ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা ২০২৪ চনৰ এপ্ৰিললৈকে ভাৰতৰ পৰা ৰপ্তানি কৰা কমেও ৫২৭ টা খাদ্য সামগ্ৰীত ‘বিহ’ পোৱা বুলি অভিযোগ উত্থাপন কৰিছে । ইয়াৰে বেছিভাগেই বাদাম, তিল, বনৌষধি, মছলা, খাদ্য আদি । সীমান্তত ৮৭ বিধ খাদ্য সামগ্ৰী প্ৰৱেশত বাধা দিয়া হৈছিল। বাকী খাদ্য সামগ্ৰীসমূহ পিছত বজাৰৰ পৰা আঁতৰাই পেলোৱা হয়।
ইউৰোপীয় সংঘৰ প্ৰতিবেদনত দাবী কৰা হৈছে যে ইথিলিন অক্সাইড নামৰ এটা ৰংহীন গেছ কীটনাশক আৰু বীজাণুনাশক হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। এই ৰাসায়নিক পদাৰ্থৰ সহায়ত চিকিৎসা সঁজুলি বীজাণুমুক্ত কৰা হয়। কিন্তু এই ৰাসায়নিক পদাৰ্থ যদি কোনো ধৰণে শৰীৰত প্ৰৱেশ কৰে তেন্তে লিম্ফোমা আৰু লিউকেমিয়া হোৱাৰ সম্ভাৱনা অতি বেছি।
খাদ্য আৰু খাদ্যৰ বাবে ৰেপিড এলাৰ্ট চিষ্টেমে (RASFF) ইউৰোপীয় ইউনিয়নৰ দেশসমূহত খাদ্য সুৰক্ষা নিৰীক্ষণ কৰে। ৫২৫ টা খাদ্য সামগ্ৰীত এই ৰাসায়নিক পদাৰ্থ পোৱা গৈছে বুলি জানিবলৈ দিয়ে। ইয়াৰে ৩৩২টা সামগ্ৰী পোনপটীয়াকৈ ভাৰতৰ পৰা আহিছিল। বাকী খাদ্য সামগ্ৰীৰ লগত ভাৰতৰ নামো সংলগ্ন হৈ আছে।
খাদ্য পৰীক্ষণ লেবৰ মুখ্য বিষয়া জুবিন জৰ্জ জোচেফে কয় যে ইথিলিন অক্সাইডৰ বাহিৰেও আন দুটা ৰাসায়নিক পদাৰ্থ উদ্ধাৰ হৈছে। ইয়াৰে আটাইতকৈ বিপজ্জনক ইথিলিন গ্লাইকল’ বুলিও তেওঁ কয়। আফ্ৰিকাৰ কাহৰ চিৰাপত এই ৰাসায়নিক পদাৰ্থ পোৱা গৈছিল। চিৰাপ সেৱন কৰাৰ পিছত বহু শিশুৰ মৃত্যু হয়।” চিকিৎসা সঁজুলি বীজাণুমুক্ত কৰিবলৈ ইথিলিন অক্সাইড ব্যৱহাৰ কৰা হয় বুলি জোচেফে কয়। কিন্তু ইয়াৰ বিকল্প থকাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। তেওঁৰ ভাষাত, “ভাৰতীয় খাদ্য সুৰক্ষা আৰু মানদণ্ড কৰ্তৃপক্ষই (FSSAI) বিবেচনা কৰা উচিত যে গামা ৰশ্মিক বিকল্প বীজাণুনাশক হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি নেকি। তেওঁলোকে বিভিন্ন উদ্যোগক এই বিষয়ে চিন্তা কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰা উচিত।”
এই পৰিস্থিতিত ভাৰতৰ এগৰাকী সমাজকৰ্মীয়ে উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰি কয়, “বিদেশলৈ যিবোৰ খাদ্য সামগ্ৰী ৰপ্তানি কৰা হয়, সেইবোৰ সকলো উন্নত মানৰ।যদি তেনে সামগ্ৰীৰে এই অৱস্থা, তেন্তে স্থানীয় বজাৰত বিক্ৰী কৰা সামগ্ৰীৰ অৱস্থা কোনে জানে। পৰীক্ষা কৰিব লাগিব।”