ৰেলৰ শব্দৰ লগত টোপনিৰ সম্পৰ্ক আছে। দীঘলীয়া ভ্ৰমণৰ সময়ত শোৱাৰ বিভিন্ন ব্যৱস্থা হৈছে ৷ দিনটোৰ যিকোনো সময়তে স্থানীয় ৰেলত শুবলৈ কোনো বাধা নাই যদিও দীৰ্ঘ দূৰত্বৰ ৰেলত শুই থকাৰ নিয়ম আছে। ভাৰতীয় ৰে’লৱেৰ সপক্ষে সময় নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে। আৰু সেইটো মানি নচলে হয়তো জৰিমনা ভৰিব নালাগে , কিন্তু সহযাত্ৰীৰ লগত মতানৈক্য হ’ব পাৰে ৷
ৰেলৰ নিয়ম অনুসৰি দিনৰ ভাগত শুবলৈ সুবিধা নাই। সেইবাবেই দুপৰীয়া টোপনি নামাৰিব নেকি ? নিশ্চয় পাৰে, কিন্তু তেনে ক্ষেত্ৰত ডবাটোৰ কম্পার্টমেণ্টত থকা সকলোৱে একেলগে শুব লাগে। কিন্তু এই ক্ষেত্ৰত কাকো আপুনি বাধ্য কৰিব নোৱাৰিব ৷ ভাৰতীয় ৰেলৱেৰ নিয়ম অনুসৰি নিশা ১০ বজাৰ পৰা পুৱা ৬ বজালৈ যিকোনো শ্লীপাৰ ক্লাছৰ বাৰ্থ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰিব। এচি থ্ৰী টিয়াৰৰ ডবাৰ ক্ষেত্ৰতো একে নিয়ম প্ৰযোজ্য। পূৰ্বে শোৱাৰ সময় নিশা ৯ বজাত আছিল যদিও ২০১৭ চনত নিয়ম সলনি কৰি নিশা ১০ বজালৈ সলনি কৰা হয়।
যাত্ৰীসকলে জনাটো প্ৰয়োজন যে নিশা ১০ বজাৰ পিছত টিকট পৰীক্ষকেও অশান্তি দিব নোৱাৰে। টিটিই (Travel Ticket Examiners) সকলক নিশা ১০ বজাৰ ভিতৰত টিকট পৰীক্ষা সম্পূৰ্ণ কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়া হৈছে। কিন্তু যদিহে নিশা ১০ বজাৰ পিছত ৰে’লখন ওলাই যায় বা যাত্ৰীসকলে ৰে’লত উঠে তেন্তে টিকট পৰীক্ষাৰ এই সময়সীমা কাৰ্যকৰী নহয়।
দীৰ্ঘ দূৰত্বৰ ৰে’লত যাত্ৰা কৰাৰ সময়ত মধ্যম বাৰ্থৰ যাত্ৰীসকলে সৰ্বাধিক সমস্যাৰ সন্মুখীন হয়। তলৰ বাৰ্থৰ যাত্ৰীসকল যদি সাৰ পায় তেন্তে তেওঁলোকেও নামিব লাগিব। আকৌ, তলৰ বাৰ্থৰ যাত্ৰীসকলে যদি দিনটো শুই নাথাকে, তেন্তে মাজৰ বাৰ্থত বিচনা বনোৱা সম্ভৱ নহয়। সেই দিশৰ পৰা অৱশ্যে আপাৰ বাৰ্থৰ যাত্ৰীসকলৰ কোনো চিন্তা নাই। টোপনি আহিলে শুব পাৰে। কাষৰ ওপৰৰ বাৰ্থৰ ক্ষেত্ৰতো একেই কথা। কিন্তু কাষৰ তলৰ বাৰ্থটোত সেই সুযোগ নাই।
ভাৰতীয় ৰে’লৱেত শুই থকাৰ নিয়ম অনুসৰি নিশা ১০ বজাৰ পৰা পুৱা ৬ বজালৈ কাষৰ ওপৰৰ বাৰ্থৰ যাত্ৰীসকলে তলৰ বাৰ্থত বহি থাকিব নোৱাৰে। কাষৰ ওপৰৰ আৰু তলৰ বাৰ্থত আৰ এ চিত টিকট থকাসকলৰ ক্ষেত্ৰতো একে নিয়ম প্ৰযোজ্য। পুৱা ৬ বজাৰ পৰা নিশা ১০ বজালৈ কাষৰ ওপৰৰ বাৰ্থৰ যাত্ৰীসকলক ইচ্ছা কৰিলে তলৰ বাৰ্থত বহিবলৈ দিব লাগিব।
কিন্তু এই ৰেলৱে শুই থকা নিয়মত শাস্তিৰ কোনো উল্লেখ নাই। এজনে মান্তি হওক বা নহওক, সকলো নিৰ্ভৰ কৰে সহযাত্ৰীসকলৰ সৈতে হোৱা বুজাবুজিৰ ওপৰত। কিন্তু ৰে’লৱেৰ হৈ কোৱা হৈছে যে অসুস্থ, শাৰীৰিকভাৱে অক্ষম আৰু গৰ্ভৱতী মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত বাকী যাত্ৰীসকলে তেওঁলোকৰ সুবিধা অনুযায়ী সহযোগিতা আগবঢ়াব লাগে। তেনে ক্ষেত্ৰত শোৱাৰ আগৰ নিয়ম ভংগ কৰি যাত্ৰীসকলে সহযোগ কৰিব লাগে।
