বজাৰত শিঙি মাছৰ দাম কেজিত বাৰ শ টকা শুনিলে মনটো কেনেবা লাগে।
এটা সময় সকলোৱে পাৰ কৰিছে। গাৱঁৰ পুখুৰীবোৰ সিঁচিলে যিবিলাক শিঙি মাছ ওলাইছিল, কেইজনমান ‘হিৰ’ জাতীয়’ ল’ৰাই বাৰীৰ পিছফালে জ্বলা সৰহকৈ দি নাল নথকা কাৰোবাৰ কেৰাহী এখনত ৰান্ধিছিল। খাই পোৱা নাছিলো যদিও সেই শিঙি মাছৰ জোলকণ খোৱাৰ লোভ এটা থাকি গ’ল। সেই সময়ত কলিতা, কোঁচ, কেওট, বামুন, গোসাঁই , চুতীয়া বা বহু আহোম সম্প্ৰদায়ৰ লোকেও শিঙি মাছ পাকঘৰত নাৰান্ধিছিল বা নাখাইছিল। যুক্তি আছিল যে শিঙি মাছ খালে মানুহ বেছি খঙাল হয়। এতিয়া অৱশ্যে ডাক্তৰৰ পৰামৰ্শ বুলিয়ে হওক অন্য কাৰণতেই হওক শৰীৰৰ বাবে উপকাৰী বুলি সকলো সম্প্ৰদায়ৰ লোকেই শিঙি মাছ খায়।
সময়ৰ লগে লগে সমাজৰ কথাবোৰ সলনি হয়েই। কেতিয়াবা নিয়ম একেই থাকে, যুক্তি বাঢ়ি যায় নিয়মৰ বিপৰীতে। তেতিয়াই আৰম্ভ হয় তৰ্ক আৰু বেমেজালি। প্ৰকৃততে সমাজৰ কোনো নিয়মেই ছাগে ইমান কঠোৰ নহয় বা হ’ব নালাগে যি নিয়মে বেলেগৰ মনত, জীৱনত আৰু আত্মসন্মানত আঘাত কৰে। পৃথক সামাজিক নিয়মেৰে পৰিচালিত বা দুটা ভিন্ন সম্প্ৰদায়ৰ পৰিয়াল যেতিয়া ওচৰ চুবুৰীয়া হিচাপে বসবাস কৰে , তেওঁলোকৰ মাজত প্ৰথমতে মিলাপ্ৰীতিৰহে প্ৰয়োজন। বিপদে আপদে সদায় ওচৰ চুবুৰীয়াইহে দৌৰি আহিব পাৰে। সামাজিক ৰীীতি নীতি বিপদৰ বন্ধু নহয়, বৰঞ্চ ই সমাজত সুস্থৰূপে বসবাস কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়াহে মাথো।
সৰুৰে পৰা অসমৰ বাহিৰত থাকি পঢ়া শুনা কৰা মোৰ বান্ধবী এগৰাকীয়ে এবাৰ কৈছিল “তাইৰ হেনো অসমীয়া বিয়া বিলাক দেখিলে হাহিঁহে উঠে। গুজৰাট বা ৰাজস্থান আদিত বিয়া মানে কোটি কোটি টকা খৰচ কৰে। অথচ অসমত ইমান সৰুকৈ বিয়া পাতে’ ইত্যাদি ইত্যাদি।
তাইক মই তাৰ প্ৰত্যুত্তৰত সুধিছিলো তেনেকৈ ধুমধামকৈ পতা বিয়াৰ পাছত প্ৰতিখন বিয়াৰে পতি পত্নীৰ সম্পৰ্ক সুচলকৈ চলি আছেনে? কাৰো ডিভোৰ্চ হোৱা নাই নেকি? অথচ অনুষ্ঠুপীয়াকৈ আয়োজন কৰা ক’ত বিয়াৰ পৰিণতি অতি মধুৰ আৰু সফল হোৱা দেখা যায়!
নিয়মৰ যুক্তি তেতিয়ালৈকেহে থাকে য’ত শান্তি, সম্প্ৰীতি আৰু বুজাপৰা থাকে। নিয়ম মানুহৰ বাবে, মানবীয়তাৰ বাবেহে। কাৰোবাক কাঠগৰাত থিয় কৰাবৰ বাবে হয়জানো!নিয়মবিহীন সমাজ জেওৰা নথকা বাৰীৰ দৰে। কিন্তু নিয়মৰ পকী বেৰখন ইমান সুউচ্চ হোৱাটোও অনুচিত, য’ত কাষৰ ঘৰৰ মৰণপণ আৰ্তনাদ শুনা নাপায়!
বাৰীৰ চুকত ৰন্ধা শিঙি মাছৰ জোলকণলৈ আজিও মনত পৰে। লগতে গৌৰৱবোধ হয় কম বয়সতে লোভ সম্বৰণ কৰিব পৰাৰ বাবে। সেই সোৱাদ হয়তো আজিৰ ১২০০/- টকীয়া শিঙি মাছত নাই।আৰু নাই সেই বাৰীৰ চুকৰ শিঙি মাছ ৰান্ধি খাই স্ফূতি কৰা পৰম্পৰা!!
