তামোল-পাণ অসমীয়া সংস্কৃতিৰ অপৰিহাৰ্য অংগ। অসমীয়া সমাজত তামোল-পাণৰ বাৰী থকাটো এটা বিশেষত্ব। তামোল-পাণৰ বাৰীৰে অসমীয়া গাঁও চহকী আৰু শুৱনি। বিয়া -সবাহত তামোল-পাণৰ বতাটো আগবঢ়োৱা হয়। আমন্ত্ৰণ জনাবলৈ তামোল-পাণ এযোৰ আগবঢ়োৱা নিয়ম অসমীয়া সমাজত অতি প্ৰাচীন পৰম্পৰা।
উৎসৱ বা ধৰ্মীয় অনুষ্ঠানত তামোল -পাণৰ গুৰুত্ব মন কৰিব লগীয়া। তামোল-পাণক মাংগলিক চিন বুলি ধৰা হ’য়। পূজা বা নাম আদি যি কোনো ধৰ্মীয় কাৰ্যত তামোল-পাণ আগবঢ়াই দিয়া প্ৰথা অতীজৰে পৰা চলি আহিছে।
অসমীয়া মানুহ অতিথি পৰায়ণ । ঘৰলৈ অতিথি আহিলে একো নহ’লেও তামোল-পাণ দিয়াতো অসমীয়া সমাজৰ পৰম্পৰাগত নিয়ম। অসমীয়া সমাজৰ বিয়া এখনত তামোল-পাণৰ গুৰুত্ব মন কৰিবলগীয়া। ছোৱালীৰ ঘৰত জোৰোণ দিবলৈ যাওতে তামোল এঠোক আগবঢ়াই দিয়াৰ পাছত হে নীতি-নিয়মবোৰ কৰিব পাৰে। হোম-যজ্ঞ কৰিয়েই হওক বা নাম-ধৰ্ম কৰিয়েই হওক বিয়া খনত তামোলৰ গুৰুত্ব লেখত লবলগীয়া। বিয়াৰ দিনাখন দৰাক আদৰি নিওতেও তামোল-পাণৰ প্ৰয়োজন আছে ,’ আনহাতে দৰাঘৰৰ মানুহেও কন্যাঘৰৰ মানুহক তামোল-পাণ দি সন্মান জনায়।
বিয়াৰ পাছত জেষ্ঠ জনক প্ৰনাম কৰোঁতেও তামল-পাণ দি সেৱা কৰা হয়।সমাজত দায়-দোষ লাগিলেও বা কিবা বিষয় আলোচনা কৰিবলৈ হলেও তামোল-পাণৰ বতাৰ যোগেদিহে আৰম্ভনি কৰা হয়।
ভাত খোৱাৰ পাছত তামোল এখন খোৱাটো অসমীয়া সমাজত প্ৰচলিত প্ৰথা। তামোল এখন নাখালে ভাত খোৱা মুখ খন শুদ্ধি নহয় বুলি বিশ্বাস আছে ।
অতীজত বিহুত নাচনীয়ে ওঁঠ ৰঙা কৰিবলৈও তামোল খোৱা দেখা গৈছিল। বিহু গীত সমূহতো তামোলৰ উল্লেখে সেই সময়ৰ সমাজৰ চিত্ৰ এখন দাঙি ধৰে——
” আগফাল শুৱণি কাকিনী তামোল ঐ
পাছফাল শুৱণি পাণ
বৰঘৰ শুৱণি জীয়ৰী- ছোৱালী
উলিয়াই দিবলৈ টান।”
নাচনীয়ে চেনাইক তামোল দিবলৈ তামোল-পাণৰ হাঁচতি খন কঁকালত বান্ধি ৰাখে। সেয়েহে বিহু গীতত উল্লেখ আছে——
“বাৰীৰে ঢাপৰে পৰা ৰিঙ মাৰি মাতিলো তোক
হাঁচতিৰে তামল খন খাই যাওঁ বুলি।
টেটেৰা বাপেকৰ মাত শুনি উভতি আহিলো
দেখাও নাপালো তোক।”
তামোল- পাণ অকল সামাজিক ক্ষেত্ৰতেই নহয় অৰ্থনৈতিক ক্ষেত্ৰতো বহুত অৱদান আগবঢ়াই আহিছে । প্ৰতিঘৰ অসমীয়া মানুহৰ ঘৰত তামোল- পাণৰ বাৰী একোখন থাকেই। ঘৰৰ তামোল-পাণ বিক্ৰী কৰি বা চুপাৰী বনাই অসমীয়া মহিলাই ধন উপাৰ্জনৰ পথ বিচাৰি লোৱা দেখিবলৈ পোৱা যায়।
অসমৰ প্ৰায় জিলাতেই তামোল-পাণৰ উৎপাদন হয়।তামোল-পাণ মাত্ৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ ব্যৱহৃত বস্তু হৈ থকা নাই । তামোল-পাণে অৰ্থনৈতিক ক্ষেত্ৰতো বজাৰ এখন দখল কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে। তামোলৰ পৰা চুপাৰী তৈয়াৰ কৰা হয়। অসমৰ সকলো ঠাইতে তামোল-পাণৰ বিক্ৰীৰ হাৰ বৃদ্ধি পাইছে। অসমৰ তামোল কেঁচামাল হিচাপে আন-আন ঠাইলৈ যায়।প্ৰত্যক্ষ বা পৰোক্ষ ভাবে অসমীয়া মানুহে তামোল-পাণৰ ব্যৱসায় কৰি লাভবান হৈছে ।
তামোল-পাণ অসমৰ ঐতিহ্য। আমি আধুনিক সমাজৰ বাসিন্দা হ’লেও পুৰণি সংস্কৃতিক ধৰি ৰাখিবই লাগিব। সমাজ এখনৰ নীতি-নিয়ম বোৰে সভ্যতাৰ , সংস্কৃতিৰ ছৱি এখন দাঙি ধৰে। আমি পুৰণি সংস্কৃতিবোৰ লগত লৈ আধুনিকতাৰ সংযোগত এখন সুন্দৰ অসমৰ নাগৰিক হিচাপে পৰিচিত হব পাৰিলেহে আমি গৌৰাবান্বিত হ’ব পাৰিম।
